Przewlekła białaczka limfocytowa (CLL) jest najczęstszym typem białaczki w krajach zachodnich. Na całym świecie diagnozuje się około 191 000 przypadków CLL rocznie.
Czytaj dalej, aby dowiedzieć się, jak diagnozuje się i inscenizuje CLL oraz jakie są perspektywy, jeśli Ty lub ktoś, na kim się opiekujesz, ma raka krwi.
Co to jest CLL?
CLL to wolno rosnąca białaczka, która atakuje białe krwinki (WBC) zwane limfocytami.
W przypadku CLL organizm wytwarza nieprawidłowe (nieprawidłowe) limfocyty, które zakłócają normalne funkcjonowanie zdrowych limfocytów. To utrudnia zdrowym limfocytom ochronę przed chorobami.
Komórki CLL mogą osłabiać układ odpornościowy i zmniejszać ilość wytwarzanych czerwonych krwinek (RBC) i płytek krwi.
Jak rozpoznaje się CLL?
Większość pacjentów ma niewiele objawów lub nie ma ich wcale, gdy po raz pierwszy zdiagnozowano u nich CLL. Onkolog lub inny pracownik służby zdrowia może podejrzewać PBL, gdy wyniki rutynowego badania krwi wrócą do normy.
W takim przypadku przejdziesz dalsze egzaminy i testy, aby określić przyczynę swoich wyników.
Fizyczny egzamin
Na początku wizyty pracownik służby zdrowia zapyta Cię o wszelkie objawy, jakie masz, w tym o ich rozpoczęciu, częstotliwości i nasileniu.
Będą również pytać o Twoją indywidualną i rodzinną historię medyczną oraz czynniki ryzyka związane z CLL.
Następnie podczas badania lekarz będzie patrzył, słuchał i wyczuwał oznaki wskazujące na CLL - najczęściej są to obrzęk węzłów chłonnych w szyi, pod pachą lub w pachwinie. Komórki CLL można znaleźć w śledzionie i wątrobie.
Mniej powszechne objawy mogą obejmować:
- ekstremalne zmęczenie
- niewyjaśniona utrata masy ciała (co najmniej 10 procent masy ciała w ciągu ostatnich 6 miesięcy)
- gorączka trwająca co najmniej 2 tygodnie
- mokre nocne poty
Badania krwi
Badania krwi są często pierwszymi badaniami do wykonania i zwykle wystarczają do zdiagnozowania CLL. Testy te mogą obejmować następujące typy.
Pełna morfologia krwi z różnicą
Pełna morfologia krwi z dyferencjałem mierzy różne typy krwinek w twoim ciele, takie jak krwinki czerwone (RBC), WBC i płytki krwi. Wykrywa również ilość każdego rodzaju WBC, które posiadasz.
Jeśli Twoje wyniki wskazują na limfocytozę lub obecność zbyt wielu limfocytów (więcej niż 10 000 na mm³), może to sugerować PBL. Liczba czerwonych krwinek i płytek krwi może być również niższa niż zwykle.
Cytometrii przepływowej
Cytometria przepływowa to test laboratoryjny wykorzystujący specjalną maszynę do potwierdzenia diagnozy CLL. Znajduje, identyfikuje i zlicza komórki CLL, wyszukując kluczowe markery w komórkach lub na ich powierzchni.
Badanie szpiku kostnego
Aby ocenić, czy u pacjenta występuje cytopenia, można wykonać badanie szpiku kostnego. Może również pomóc określić, jak daleko zaszedł Twój rak.
Podczas aspiracji szpiku kostnego do tylnej części kości biodrowej wprowadza się igłę w celu pobrania próbek szpiku kostnego.
Wkrótce po aspiracji zostanie wykonana biopsja szpiku kostnego.
Jeśli masz CLL, wyniki twojego testu szpiku kostnego mogą wskazywać:
- szpik ze zbyt dużą liczbą komórek tworzących krew
- liczba prawidłowych komórek w szpiku kostnym, które zostały zastąpione komórkami CLL
- wzorzec rozprzestrzeniania się CLL w szpiku kostnym, który może być:
- guzkowe lub śródmiąższowe (małe skupiska komórek), co może sugerować lepszą perspektywę
- rozproszone lub rozproszone, co może prowadzić do gorszego rokowania
Testy obrazowe
Skany CT i PET-CT
Badanie TK może wykazać obrzęk węzłów chłonnych, wątroby i śledziony.
Skan PET można wykonać za pomocą TK w badaniu łączonym zwanym skanem PET-CT.
PET-CT może wskazywać na wzrost lub rozprzestrzenianie się raka, na co wskazują obszary radioaktywnej glukozy, które są łatwo wchłaniane przez komórki CLL. Skany PET mogą również zapewnić większą szczegółowość obrazu skanowanego obszaru na TK.
Ultradźwięk
Można użyć USG, aby sprawdzić, czy Twoja wątroba, śledziona lub węzły chłonne są powiększone.
Testy genetyczne i molekularne
Testy te dotyczą zmian w niektórych chromosomach lub genach. W niektórych przypadkach części chromosomów mogą brakować lub zostać usunięte.
Delecje w częściach chromosomów 11 i 17 mogą wskazywać na gorszą perspektywę i krótszy czas przeżycia. Z drugiej strony, gdy brakuje części chromosomu 13, ten typ choroby wiąże się z lepszymi wynikami i dłuższym czasem przeżycia.
Te rodzaje testów mogą obejmować:
- fluorescencyjna hybrydyzacja in situ (FISH)
- reakcja łańcuchowa polimerazy
- sekwencjonowanie komplementarne lub kopiowanie DNA (cDNA)
Jak przebiega etap CLL?
Stopniowanie CLL pomaga określić, kiedy rozpocząć leczenie, a kiedy należy je opóźnić dzięki ścisłemu monitorowaniu.
System stopniowania Rai
W Stanach Zjednoczonych system oceny zaawansowania Rai jest najczęściej stosowany w CLL. Składa się z trzech grup ryzyka:
- Niskie ryzyko (etap 0):
- limfocytoza
- brak powiększonych węzłów chłonnych lub narządów
- Liczba erytrocytów i płytek krwi mieści się w normie lub w pobliżu normalnego poziomu
- Ryzyko pośrednie (etap 1 i 2):
- limfocytoza
- powiększone węzły chłonne, śledziona lub wątroba
- Liczba erytrocytów i płytek krwi mieści się w normie lub blisko normalnego poziomu
- Wysokie ryzyko (etap 3 i 4):
- limfocytoza
- powiększone węzły chłonne, śledziona lub wątroba mogą być obecne lub nie
- niedokrwistość lub mała liczba RBC
- małopłytkowość lub mała liczba płytek krwi
Jakie są perspektywy dla osób z CLL?
CLL ma wyższy wskaźnik przeżywalności niż wiele innych nowotworów. Wskaźnik przeżycia 5-letniego wynosi około 86 procent. Oznacza to, że 86 procent osób z tą chorobą żyje 5 lat po postawieniu diagnozy. Jednak u osób w wieku powyżej 75 lat wskaźnik przeżycia 5-letniego spada do mniej niż 70 procent.
Mediana współczynnika przeżycia w CLL wynosi 10 lat, ale może wynosić od 2 do 20 lat lub dłużej. Możesz przeżyć bez leczenia od 5 do 20 lat, jeśli jesteś w stadium Rai od 0 do 2.
Stopień zaawansowania i inne czynniki, takie jak wiek, płeć, aberracje chromosomowe i cechy komórek CLL, mogą wpływać na twoją konkretną perspektywę.
Czas podwojenia limfocytów (LDT) to liczba miesięcy potrzebnych do podwojenia liczby limfocytów. CLL jest zwykle bardziej agresywne u osób z LDT trwającym krócej niż rok.
Narzędziem powszechnie używanym do przewidywania wyników CLL jest Międzynarodowy Indeks Prognostyczny dla Przewlekłej Białaczki Limfocytowej (CLL-IPI). CLL-IPI analizuje wiek oraz ustalenia genetyczne, biochemiczne i fizyczne, aby określić Twoje perspektywy.
Jakie choroby można pomylić z CLL?
Inne podobne choroby, które pracownik służby zdrowia może zbadać lub wykluczyć, obejmują:
- ostra białaczka limfoblastyczna
- ostra białaczka promielocytowa
- chłoniak grudkowy
- białaczka włochatokomórkowa
- chłoniak limfoblastyczny
- chłoniak limfoplazmacytyczny
- chłoniak z komórek płaszcza
- limfocytoza monoklonalna z komórek B.
- chłoniak nieziarniczy
- chłoniak prolimfocytarny
CLL może również przekształcić się w bardziej agresywne nowotwory, takie jak rozlany chłoniak z dużych komórek B lub choroba Hodgkina.
Na wynos
CLL to rak krwi, który atakuje białe krwinki. Po badaniu fizykalnym często do diagnozy stosuje się badania krwi.
W Stanach Zjednoczonych system stopniowania Rai jest najczęstszym podejściem do stopniowania CLL.
Czynniki ryzyka, takie jak wiek i aberracje chromosomowe, mogą wpływać na wynik. Ale ponieważ CLL często rośnie powoli, wskaźniki przeżycia mogą wynosić do 20 lat lub więcej dla osób w stadium Rai od 0 do 2.
